34 զոհ՝ պաղպաղակի գաղտնիքի դիմաց

Բոլորիս կողմից սիրված պաղպաղակը ևս հեշտ ուղի չի անցել մինչ ազատ վաճառվելը: Այն ծագել է դեռևս մ.թ.ա 3000 տարի առաջ Հին Չինաստանում: Հարուստ չինացիների տներում, աղանդերի փոխարեն սառեցված մրգային հյութ էին դնում սեղանին: Դրա բաղադրությունն ու պատրաստման եղանակը չինացիները պահպանում էին որպես պետական գաղտնիք և դրա բացահայտումը պատժվում էր կախաղանով: Այդպիսի աղանդեր մատուցում էին նաև Սողոմոն արքային: Եվրոպայում հրաշք-աղանդերի մասին լուրերը տարածվեցին միայն 18-րդ դարում՝ շնորհիվ հայտնի վենետիկցի ճանապարհորդ Մարկո Պոլոյի: Նա կարողացավ Չինաստանից դուրս բերել դրա բաղադրությունն ու պատրաստման եղանակը: Դրա համար 34 չինացիներ՝ կայսերական պահակազորից, մահապատժի ենթարկվեցի. նրանք պետք է պահպանեին պաղպաղակի գաղտնիքը և թույլ չտային Պոլոյին, այն երկրի սահմաններից դուրս հանել: Մի խոսքով, Եվրոպայում ևս, պաղպաղակի բաղադրատոմսը երկար ժամանակ գաղտնագրված էր. Այն ուտում էին միայն արքաները:
Այնպես որ, ամեն անգամ ուտելիս հիշեք, թե ինչ ուղիներով է այն մեզ հասել: